Fęrsluflokkur: Stjórnmįl og samfélag

Saga af risavaxinni heimsku eša hugleysi įsam ótrślegri mešvirkri framkomu ķslendinga?

Greinin er skrifuš 8. jan. sl. og birt ķ Morgunblašinu 19. febr. og sett hér inn til fróšleiks ķ dag.  En į enn vel viš žaš sem er aš gerast ķ dag!!

Bretar og hollendingar ganga eins langt eša stutt og ķslendingar leyfa!  Žaš žarf tvo ķ tangó og žar af leišandi minnst tvo ašila til aš koma į gagnkvęmum višskiptum.  En ķ mešvirkniskasti og ótta viš höfnun eru Ķslensk stjórnvöld aš taka alla įbyrgš į sķnar og okkar heršar.  Rįšgjafi Ķslands Eva Joly sagši eftirfarandi ķ vištali „ aš hśn hafi fengiš žaš stašfest frį höfundum Evrópureglugeršar um innstęšutryggingar aš reglunum hafi ekki veriš ętlaš aš taka į eins djśpstęšum vanda og bankahrun heillar žjóšar vissulega er. Hśn segir reglugeršina meingallaša og žaš sé įstęša vandans. Ķslendingar hafi žvķ öflug rök fyrir žvķ aš įbyrgšin sé ekki eingöngu Ķslands.“

Ef ég ķ gręšgi minni legg pening inn į įhęttureikningi verš ég aš gera rįš fyrir aš žaš geti brugšiš til margra įtta.  Ég gręši eša tapi! 

Breskur og hollenskur almenningur sem fór ķ žessi gagnkvęmu višskipti bera sķna įbyrgš.  Bresku- og Hollensku rķkin ber sķna įbyrgš į snemmbęrum greišslum sķnum til eigenda Ice-save reikninganna.  En bretar og hollendingar ętlušusér alltafaš rukka ķslendinga um žessa aura. Og plan žeirra var alveg aš ganga upp žar til Ólafur Ragnar gerši žetta vošalega, hann sagši nei.

Viš žessi stórhuga mešvirka žjóš ętlušum fram aš žessu aš taka kaleikinn og teyga ķ botn žann beiska mjöš sem i honum er.  Hvaš svo sem sagt er ķ fyrirsögnum erlendis er hópur af ašilum žar sem sjį ótrślegu framkomu breta, hollendina og ESB gangvart smįrķkinu Ķsland.  Og  skilja ekki aušmżkt ķslendinga og óttann viš aš segja nei.  

En žorum viš aš segja nei?  Žorum viš aš segja žetta er framkoma sem viš lķšum ekki. Megum viš  taka okkar plįss ķ samfélagi žjóša. 

Gengiš hefur veriš yfir okkur.  En ašeins vegna žess aš viš leyfšum žaš. Viš höfum ekki meš fulloršins hętti sett mörk og sagt nś er nóg komiš.  Eins og hjį vanvirkri fjölskyldu er sjįflsviršingin löskuš.  Til aš fela lélega sjįlfsviršingu og  ótta viš höfnun heimsins,  ef viš setjum mörk, setjum viš ķ gang allskonar leikrit.  Meš handrit sem skrifaš er af minnimįttarkennd og eigingjarni sjįlfsvorkun.  Einhvern veginn sjįum viš ekki śt yfir kvķša og leyndum ótta.   Best aš  borga,  žetta reddast og allt vegna óttans viš höfnun  tveggja žjóša sem eru aš nota kęnsku og afl til aš nį sķnu fram.

Viš viljum borga en ekki į hvaša kjörum sem er.  Hér gildir gagnkvęm įbyrgš og ešlilegir višskipta hęttir eiga aš rķkja.  Viš erum tilbśin til višręšna um gagnkvęm višskipti sišmenntašra žjóša. Hugmynd Evu Joly um óhįšan erlendan  sérfręšing til aš leiša višręšurnar er athygli verš.

En ķslenska fjórflokkakerfiš hefur ķ  mešvirkni sinni veriš aš stefna ķ žessa įtt sķšustu įratugi.  Sišferšislaus valdagręšgi flokka og einstaklinga hefur  leynt sem óleynt veriš ķ fararbroddi.  Žar af leišandi hefur litil sem engin samvinna milli flokka veriš nema žegar flokkurinn hagnast į žvķ.  Hugsjónin hefur glatast ķ mešvirkri framkomu vanvirkrar fjölskyldu sem samanstendur af fjórum einstrengislegum ašilum (flokkum) sem hugsa um sig fyrst og sķšast.  Brotin sjįlfsmynd flokkana,  óöryggi um tilgang sinn, aldagömul minnimįtttarkennd žjóšarinnar er farartįlmi sem erfitt er aš komast yfir.

Žegar svona er ķ gangi gręšir engin allir tapa hęgt og rólega įn žess aš tekiš sé eftir žvķ.  Og žaš hefur gerst hér.  Engin hefur viljaš sjį žennan bleika fķl ķ stofunni sem fjórflokkarnir eru.  Og hęgt og sķgandi höfum viš stefnt aš feigšarósi.  Sagt af og til „žetta reddast“  og gert skurk til aš bjarga fyrir horn og svo til öryggis fariš gömlu žekktu įl-leišina žótt oft vęri hśn samvisku- og sišferšislega erfiš.  En ekki rugga bįtnum ekki bišja um breytingar sem viš augljóslega sjįlfir gręšum ekki į strax.  Žegar engu er breytt, breytist ekkert og meš śtlit hetjunnar siglum viš af glęsimennsku ķ strand.

Nśna er tķmi til aš gera alvöru breytingar.  Samvinna įn landamęra er algjört skilyrši fyrir bęttum hag okkar.  Į Alžingi veršur aš leggja fjórflokkakerfiš įsamt minniflokkunum  nišur  og allir starfa sem ein heild.  Yfirlżsing um slķkt į aš liggja frammi og žjóšstjórn mynduš.  Og erlendir sérfręšingar verša aš vera inn į gafli hjį okkur.  Kunningjasamfélagiš erenn  of sterkt og viš veršum aš horfast ķ augu viš aš sjįlf erum viš žessvegna  ekki fęr um aš laga žaš sem žarf.

Ķ staš įsakandi tal forsętisrįšherra og sjįlfsvorkunnartón rķkisstjórnarinnar veršur aš koma bjartsżni.  Nżr tónn veršur aš heyrast frį Ķslandi til ķslendinga sem og annarra žjóša.  Įbyrgar yfirlżsingar um vilja okkar til aš standa viš okkar en į forsendum sem viš rįšum viš veršur aš koma.  Viš veršum aš byggja um nżja mynd erlendis af Ķslandi.  Skrif ķ erlend blöš, vištöl viš bjartsżna leištoga og nż įbyrg sjįlfsmynd Ķslands veršur aš nį til allra hvar sem žeir eru.

En fyrst og sķšast žurfum viš bjartsżna, upplitsdjarfa leištoga sem žora aš fara nżjar leišir af festu og  koma okkur įfram veginn til betri framtķšar.   


mbl.is Grunur um leynimakk
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Veršur žjóšin alltaf aš žvinga fram breytingar?

Bretar fallast į breytingar! Lękkun vaxta og vęntanlega ašrar breytingar okkur til bóta? Verš aš segja žetta hefur gengiš treglega.  Žaš er eins og aš žjóšin hafi įsamt forsetanum žurft aš neyša stjórnmįlafólkiš inn į nżjar leišir.  Ekki hafa žau sjįlf viljaš žaš.

Enn er:

Ótrślega mikiš aš varšandi gegnsęi gagna ķ fyrirtękjasölum bankana. 

Grķšarlega greitt fyrir skilanefndir mér er sama hvaš er gert erlendis ķ žessum mįlum.

Hvergi sjįanlega veriš aš reyna aš byggja upp raunverulegt  traust milli žjóšar og stjórnenda.

Žörf į aš reka "lišiš " til aš gera višeigandi rįšstafanir varšandi hśsnęšismįl og framtķšarstefnu žar sem eignarvitleysan er endurskošuš .

Sama fólkiš aš "poppast"  upp pķnu hér og žar og finnst ešlilegt aš vera beggja vegna boršs.

Sišferšiš langt į eftir og žroski til aš skynja vilja og löngun fólks til raunverulegrar breytinga tżnt.

 

Listin er langur en allt snżst um traust.  Snżst um aš viš sjįum og finnum heišarleika einhversstašar ķ oršum og augum žeirra sem stjórna skśtunni.  Ef ég finn aš viškomandi er heišarlegur gagnvart eigin hugsjónum og skošunum og sį heišarleiki birtist ķ starfinu žį lķšur mér betur.

Einlęgni, heišarleika, aušmżkt, jį ég skil og finn žaš sem žiš finniš svipinn,  mig langar aš upplifa žetta miklu sterkar, oftar og sjįanlega hjį žeim sem eru aš vinna ķ okkar mįlum hvar sem žaš nś er. Žaš glittir af og til ķ žetta sį skilning og einlęgni hjį forsętisrįšherra ķ vištali um daginn.  Svakalega komst allt miklu betra til skila žannig.   Žetta er leišin og hśn veršur ekki farin öšruvķsi en ķ mikilli aušmżkt fyrir land og žjóš. 

Žaš mį alveg gera mistök! Bara višurkenna žau og sjį lausnina og tala um hana.  Žį erum viš aš halda įfram veginn.  Erum ekki aš spóla ķ misvitrum hugmyndum heldur lįta į reyna sameiginlega hvaš viš getum.

Og eitt ķ lokin, hvernig mį žaš vera aš ekki er tekiš mun alvarlegra į öllu forvarnarstarfi.  Hvernig mį žaš vera aš ekki er veriš aš žétta félagslega, fjįrhagslega og tilfinningalega öryggisnetiš. Hvernig mį žaš vera aš nišurskuršur ķ heilbrigšis- og félagslegakerfinu er svona furšulega beittur og ótengdur framtķšarsżn og raunveruleika skynjun?

Eru allir aš bķša eftir aš vandi fjölskyldna og einstaklinga verši nįnast óbęrilegur.  Hvar er ķ raun og veru,  veriš aš  byrgja brunninn varšandi mįlefni allra sem eru atvinnulausir og ašstandenda žeirra. Allra sem eru ķ vandi meš hśsnęšismįlin sķn og ég tala nś ekki um gengistryggšu lįnin sem varš aš lögsękja vegna til aš sjį eitthvaš gerast.

Žetta og margt sem tengist félagslegu og tilfinningalegu öryggi okkur hefur legiš ķ dróma. Bögubósar hafa of lengi fengiš aš rįšskast meš lķf okkar. Tökum völdin og breytum samfélagi okkar ķ samfélag okkar. 


mbl.is Bretar fallast į eftirgjöf
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Oft lķtiš trśveršugur Hęstiréttur eftir!

Las lög og reglurgeršir į sķnum tķma og sį lögleysuna ķ vinnu bankana.  Afgreišsla rįšherra og žings undanfariš įr er alveg jafn ótrśleg.  Ekkert gert, ekkert sagt engin skošun.Bara veriš ķ aš fella nišur skuldir fyrrverandi og žvķ mišur um leiš vęntanlega tilvonandi aftur rķka fólksins.

Mišaš viš stašreyndir gat  dómur Hérašsdóms ekki oršiš annar.  En svo er žaš Hęstiréttur og žvķ mišur hefur afgreišsla Hęstaréttar sl. įr veriš rķki og yfirvaldi ķ hag.  Oft hefur veriš lygilegur višsnśningur hjį Hęstarétti. Dómsvaldiš reynst vera framlenging į framkvęmdavaldi og tślkur fyrir vilja löggjafans!!

Hvernig į trśnašur og traust aš žrķfast žegar jaršvegurinn sem veriš er aš sį ķ er oršin algjör óręktaruppstretta? Og arfinn ekki reittur eša įburši dreift. 

En ég ętla vera bjartsżnn į aš nišurstaša Hęstaréttar verši ķ takt viš afgreišslu Hérašsdóms og žį veršur nóg aš gera ķ banka- og lįnakerfinu,


mbl.is Gengislįnin dęmd óheimil
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Forval/prófkjör vafasöm leiš til betri lista.

Gott aš verša ķ 1.a sęti listans ķ Reykjavķk en er frekar vafasamt aš žessi listi  eigi mikla möguleika.  Žvķ mišur er of aušvelt aš smala sķna ķ litlu forvali.  Viš erum of vön aš kjósa ķ blindni og einstaklingshyggja,  hefš og kunningsskapur er leišarljósiš. 

En ég held aš hópur td. 5-7. ašila ķ uppstillingu sé góš lausn.  Žess vegna mį hann fyrst leita eftir įkvešnum hópi viljugra og raša svo óttalaust upp sigur lķklegum lista.  Og listinn svo lagšur fram til lżšręšislegrar afgreišslu į vel kynntum fundi.  Stilla veršur upp meš hagsmuni fólksins/flokksins ķ huga en ekki śt frį žröngum hęfileikum og hagsmunum einstaklingsins.  Hagsmunir allra veršur aš leiša okkur žótt freistandi sé  aš lķta framhjį žvķ og einblķna į einstakling og sjį ekki heildarhag. 

Hér hefur žaš gerst aš viš val į Sóleyju Tómasdóttur hefur aš mķnu mati veriš litiš framhjį og kosiš įn hugsun um heildarhagsmuni, kjöržokka og jįkvęša śtgeislun. žaš vantar finnst mér žessi tilfinningu og žörf fyrir aš kjósa viškomandi. Viš veršum aš hafa hugrekki til aš brjóta upp og breyta og velja og hafna įn ótta um einhverjar afleišingar innandyra eša annarsstašar. 

Er "latte" kynslóšin aš rašast inn į lista flokkana? 

En viš fįum žaš sem viš bišjum um svo gangi VG vel ķ borgarstjórnarkosningunum.  


mbl.is Sóley sigraši ķ Reykjavķk
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Er ekki kominn tķmi į stašreyndir og heišarleika?

Neikvęšar óstašfestar sögusagnir af hendi blašamanna eru of algengar ķ fjölmišlum okkar ķ dag! Eins og dęmigerš frétt um ferš ķslendinga til Hollands.  Samkvęmt heimildum Morgunblašsins herma heimildir Morgunblašsins aš ekki eru um samningavišręšur aš ręša, aš ekki hafi veriš rętt um vaxtakjör,  aš tilfinningar hollensk blašamanns vęru aš vęntingar vęru ekki miklar af hįlfu hollendinga.

Žessi "ekki frétt" óstašfestra sögusagna er ekki til aš glešja einn né neinn. Óljósar vęgast sagt mardraumskenndar heimildir fréttamanna eru eins og teknar śr sögubókum.  Žetta fólk hlżtur aš sofa illa og lķtiš um jįkvęšar,  byggšar į rannsóknar- og sannleiksleitandi draumafréttnęman vilja aš ręša. 

Segja veršur aš engum er gefum möguleiki į aš vinna aš einhverjum mįlum eša fį uppbyggjandi fréttatengdar, trśveršugar og mįlefnalegar umręšur einhversstašar.  

Žvķ mišur er framkoma žingsins ekki til aš byggja į.  Žar er gamla hįvaša įrįsarašferš žess sem segir ef žś ert ekki meš mér ertu į móti mér ašferšin notuš.  Notašar eru ómįlefnalegar umręšur ķ stķl gömlu vķkinganna ķ undirförlum meinvarpa tilgangi .  Hér į aš segja sem minnst af upplżsandi hlutum heldur żgja aš eša ganga ķ kringum grautinn, ašferšin notuš. 

Ég sakna einhvers heišarleika sem sjįanlega kemur innanfrį sagšur ķ aušmżkt og einlęgni. Sakna stjórnmįlamanna, frétta- og blašamanna, fulltrśa samtaka hagsmunaašila sem tala einfaldlega af heišarleika og trśveršugleika til annarra ķslendinga.  

Ég fę ekki séš aš einn ašila sé aš reyna žaš. Og ef svo skyldi vera žį oftast ķ žeim öfuga tilgangi aš koma höggi į svonefndan andstęšing! Rökfęrsla vķkur ętiš fyrir brigs- og stóryršum. 

Nś er skżrsla Rannsóknarnefndar aš koma og vonandi ber okkur gęfu til aš ręša hana mįlefnalega.  En nżjasta dęmiš um aršgreišslur til žingmanns sem reynast ólöglegar og afgreišslan į žvķ mįli er ekki til fyrirmyndar.   Viršing fyrir Alžingi er lįtin vķkja fyrir persónu viškomandi žingmanns.  Hér į aš segja af sér žingmennsku.  Sómi okkar krefst žess. Er framkvęmdur glępur  žótt žżfinu sé skilaš žegar upp kemst um hann?

Hvar er sišmenntaša lżšręšiš sem į aš vera į Austurvelli?  Samręšulist er ekki ķ hįvegum, rannsóknarfréttamennska ķ lįgmarki ašeins hįvašasamur reišilestur heyrist. Vonandi erum viš aš hętta aš nota ašferšina "aš rįšast į og verja sig"ķ bland viš hagsmunabarįttu.

Tökum žvķ rólega og öndum meš nefinu. Dveljum ekki ķ vandamįlinu,  tölum saman og vinnum ķ lausninn.  Sżnum hvort öšru viršingu. 


mbl.is Hollendingar gefa sig ekki
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Stżrivextir, įhrifasvęši okkar og kęrleikslķf ķ upplausn.

Vegvķsir fyrir daginn ķ dag. 

Gerir žś žér grein fyrir aš allt sem žś gerir, hvernig žś lifir og hugsar, getur veriš til góšs eša ills fyrir heiminn.  Hęttu aš lįta draga žig inn ķ hringišu óróa, glundroša, nišurrifs og eyšileggingar.

Byrjašu nś žegar aš einbeita žér aš dįsemdum og fegurš heimsins i kringum žig, žakkašu fyrir allt. 

Blessašu alla sem žś ert ķ snertingu viš. Neitašu aš sjį žaš versta ķ fólki, atburšum eša įstandi, leitašu alltaf eftir žvķ besta.  Žaš į ekkert skylt viš strśtinn sem stingur höfšinu ķ sandinn og neitar aš horfast ķ augu viš raunveruleika heimsins.

Žaš felur ašeins ķ sér aš leita skuli eftir og einbeita sér aš žvķ besta ķ öllu og öllum.  Örlķtill heimur er innra meš žér, Žegar žar er frišur og jafnvęgi, kęrleikur og skilningur, alveg inn ķ dżpstu vitund ķ litla heiminum žķnum, mun žaš speglast ķ hiš ytra, ķ umhverfi žķnu.

Žegar žś nęrš žvķ ertu byrjašur aš leggja žitt af mörkum til hins vištęka heildarįstands heimsins.

 

Eileen Caddy.

Erum viš aš tżnast ķ ytri hlutum?  Lifum viš ķ umhverfi žar sem orš og samskiptaleysi stjórna lķšan okkarog viljum viš gera eitthvaš ķ žvķ, breyta einhverju? Dżrmęt og įhrifarķk orš eru sögš og samskiptileysi hefur rķkt sem ekki veršur aftur tekiš?

Ég er oršinn ótrślega žreyttur į umręšunni, viš erum eins og inni ķ mišju hverfilbyls žar sem logn rķkir og enginn vill eša žorir aš taka skref.  Žvķ viš veršum stķga inn ķ storminn og taka įkvešinn tķma ķ aš leyfa storminum aš geysa. Öšruvķsi veršur ekki nżja Ķsland byggt upp śr rśstum žessara erfišu fortķšar gęrdags okkar. 

Innra meš okkur byr sannleikurinn fyrir hvert og eitt okkar.  Ķ honum veršur heildar sannleikurinn stór og mektugur.  Lįtum ekki alla okkar orku ķ žaš sem er utan viš okkur og utan okkar įhrifamįttar heldur leitum inn į viš ķ eigin dįsamlegu kyrrš.  Hér getum viš haft įhrif og héšan śr kyršinni getum viš sameiginlega haft óendanlega stór įhrif.

Kęrleikurinn er lykillinn aš öllum lokušum dyrum.  Lęrum aš nota lykilinn uns allar dyr hafa veriš opnašar.  Opnum augu okkar og sjįum sameiginlega žörf okkar og svörum henni. 

 

 


mbl.is Stżrivextir lękka ķ 9,5%
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Framtķšin greišir žegar mokaš er śr tómum kistum.

Hvernig lķšur mér žegar ég les svona? Hvaš gerist eiginlega hjį mér?  Ķ óöryggi er ég farinn aš taka skošanir annarra į hugsunum mķnum og hegšun fram yfir mķnar hugmyndir um mig og hvernig ég vil hafa žaš?  Kannast einhver viš žessar hugsanir? Er lķf okkar stöšugur óróleiki, flóttalegt, óöruggt er žessi óvissa um hvaš muni gerast jafnvel ķ dag aš ganga endanlega frį okkur? 

Eru dagar mķnir eitthvaš tengdir eftirfarandi įstandi? Lķfi ķ ótta, tómleika og doša?  Er vantraust og stöšugur kvķši? Finnst mér ég ekki rįša viš sįrsaukann, fólk og ašstęšur.  Žrįi ég breytingar en žori ekki aš rugga bįtnum af ótta eša óvissu um afleišingarnar. 

Upplifi ég einangrandi einmannakennd žvķ óttinn heldur mig frį mķnum nįnustu sem öšrum og lķka frį mörgum af mķnum uppįhalds stöšum.  Skipti ég sķfellt um skošun žvķ mismunandi upplżsingar hellast yfir mig śr mismunandi įttum.  Er eins og hringekja sé stöšugt ķ gangi ķ höfšinu?  Finnst mér aš ég viti og skilji  litiš hvaš er aš gerast ķ stjórnmįlum, bankamįlum og fjįrmįlaumhverfi? Hver bar įbyrgš? Hvar er gagnsęiš?  Er virkilega klķkuskapur kunningjasamfélagsins enn rķkjandi? Hver er aš selja hverjum hvaš?  Į enn „litli mašurinn“ aš bera įbyrgšina?

Į virkilega ķ dag aš spara flatt yfir lķnuna į kostnaš framtķšar įn žess aš hugleiša afleišingarnar?  Er ekki öllum ljóst aš vinavędda eftirlitskerfiš ķ bönkum sem annarsstašar,  įtti vonandi fremur en į, aušveldara meš žśsundkallinn en milljaršan?

Er reiši, kvķši, vantraust og einmannakennd ešlilegt įstand viš nśverandi žjóšfélagsašstęšur?  Er  efi minn og žessi kvķšahnśtur einfaldlega tilkominn vegna įstandsins og aš ekkert traust er lengur milli mķn og annarra?  Stend ég ķ tómleika mķnum og ekki neitt trśarvert sjįanlegt?  Hvar er einhver sem getur talaš viš mig og okkur af lįgstemmdri skynsemi og trśveršugleika?   Snżst tilvera mķn um aš aš lifa lifiš af ekki lifa žvķ lifandi? Žori ég ekki aš standa į mķnu vegna žess aš ég tek sķfellt įbyrgš į višbrögšum annarra, vil ekki sęra?  Vil ég žoknast,  jįnka, skipta um skošun fremur en taka höfnun eša reiši hvort sem er frį mķnum nįnustu eša öšru fólki?  Hefši ég įtt aš vita betur? Er stöšug sjįlfsįsökun?  Hver er sjįlfsmynd mķn?  Hver er ég?  Hvaš erum viš? Er lķfiš bara eitt stórt spurningarmerki?  Er einhver mešvirkni ķ gangi?  Er ekki kominn tķmi til aš henda "žaš er svo gott aš žjįst" žrįhyggjunni?

Er žetta svakalega lķtiš skiljanlegt?


mbl.is Glitnir mokaši fé ķ Fons
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Draumur eša veruleiki žess sem ekkert eša engin er!

Stutt lżsing į stašreyndum augnabliksin.  Autt sviš,  myrkur,  einn kastari beinir daufu ljósi aš einni manneskju. Konu um fertugt, frekar hįvaxna.  Hśn er sterkleg en grönn meš hįlfsķtt raušbrśnt hįr, dökkrautt naglalakk og tekiš andlit,  klędd ķ efnismiklum sķšum kjól.....  Ég sit einn  ķ mišjum salnum og horfi į žessa veru sem stendur ķ kastaraljósinu bein ķ baki.  Hula sorgar viršist umlykja hana.  Hśn horfir óörugg og leitandi ķ kringum sig fram ķ salinn svo heyri ég hana segja hįsri röddu eins og viš sjįlfa sig  .................................................................................................... Hvaš geršist?  Hvar er ég?  Hvaš  varš um sķšastu nótt?  Skyldi ég hafa hitt einhvern sem žekkir Karl Įgśst?  Getur einhver hérna svaraš?  Ég man ekkert sjįlf?  Kjóllinn minn er  žvęldur eins og hnykkur hafi komiš į hann og ég er žreytt svo žreytt.  Hvaš geršist eiginlega?  Gęrkvöldiš byrjaši fallega,  ég lagši fram hįriš, kjólinn, skóna og festina.  Fékk mér Sothern Comfort og fór ķ žrenginguna sem gerir mig aš Klöru.  Klöru sem sést eftir mišnętti,  örugg og falleg.  Ég man hvaš spennan magnašist  upp innra meš mér, einn ķ višbót og svo var ég į leiš į stefnumótiš.   Aah,  skórnir eru aš drepa mig, afhverju er ég ennžį ķ žeim?  Afhverju er Klara hér ein um mišjan morgun?  Hann sagši aš ég vęri falleg, aš ég hefši stķl og vęri eftirtektarverš kona! Mig langaši aš kyssa hann, hlęja , syngja og grįta en svo fann ég depuršina.  Ég upplifši ótta,  varš reiš eins og ég vęri ķ hlutverki sem žeytti mig um lķkt og hvirfilbyl.  En žaš er ķ lagi ég ętla bara aš vera Klara, falleg og frjįls.  Drekka og dašra vera fallega og skemmtilega Klara.  Sęlu tilfinningin nistir hjarta mitt svo óendanlega góš ķ sįrsauka sķnum.  Hvaš  geršist eiginlega ķ nótt?  Var žaš ķmyndun eša hafši rżtingi veriš brugšiš į loft?  Er einhver hérna?Hann var myndalegur mašurinn sem ég įtti stefnumót viš.  Ekki einn af žessum venjulegu vansęlu, vodkadrekkandi rušningum.  En hann įtti aš žekkja mig, žekkja Klöru. Vita sannleikann!  Ég man aš seinna um nóttina truflaši eitthvaš andrśmsloftiš, nįlęgšin varš meiri,  einmitt eftir kampavķniš og  ljósa krókant Lindu-sśkkślašiš. En sķšan er svart myrkur- og svo stend ég allt ķ einu hér, į svišinu,  ein ķ morgunrökkrinu.  Hverja hitti ég, hvaš geršist, hvert fór ég?  Setti hann eitthvaš ķ glasiš?  Allt ķ einu er mér ljóst, aš nóttin er tżnd og hręšslan  lęšist yfir mig.  Žaš er eins og ég sé stungin meš rżtingi, vonbrigši, svik og klękir žyrlast um ķ höfšinu.  Ein ķ augnablikinu,  skynja ég sterkt vanmįtt minn og getuleysi,  ég mun ekkert gera eša segja. Žessi nótt, var nótt Klöru.  Klara geršist eitthvaš sem žarf aš óttast?  Nei, žaš held ég ekki.  Žetta var bara venjuleg nótt lķk mörgum öšrum hjį Klöru? Jęja, verš aš skipta um föt nśna  ég er of seinn og vinnan bķšur.  Jakkafötin, skyrtan, bindiš og dökku skórnir.  Jį,  Karl Įgśst er oršinn of seinn, stimpilklukkan tifar og  tķminn lķšur.  Dagsbirtan krefst lķka sinn bśning og sitt sviš. ..................................... ....................................................................... Ég kippist viš og vakna, nudda augun og lķt ķ kringum mig ķ salnum.  Ég er einn ķ myrkrinu en ilmur frį konu berst allt ķ einu til mķn frį tómu svišinu.  Draumur? Veit ekki?  En falleg var hśn žessi Klara hans Karls Įgśstar.                           

Mešvirkni, falinn alvarlegur heilbrigšisvandi?

Mešvirkni hefur įhrif į allt lķf okkar.  En engin talar um mešvirkni.  Engin vill opna augun og sjį “lķfiš” og sjį hvernig mešvirkni heftir jafnvel eigiš lķf.  Ómešvitaš stundum mešvitaš er allt gert til aš višhalda “stöšugleika” žaš mį ekkert breytast. 

En hvaš kostar žaš okkur aš halda óbreyttri stefnu sama hvaš gerist og hvert stefnir? Hvaš kostar aš vera sjón- og heyrnarlaus til aš foršast eigin tilfinningar? Er nśverandi įstand į Ķslandi tilkomiš vegna mešvirkni? 

Eitt einkenni mešvirkni er “Ég breyti gildum mķnum og heilindum til žess aš foršast höfnun eša reiši annarra.”  Kannast einhver viš žessa fullyršingu?  Og ef svo er, hver vill standa upp og segja aš žaš er “bleikur fķll” ķ stofunni? Hvort sem stofan er heima, ķ vinnunni į stjórnarheimilinu eša Alžingi?

Įfengis og vķmuefnaneysla er įn efa eitt stęrsta heilbrigšisvandamįl okkar Ķslendinga. Samantekt Hagstofunnar sżnir aš žaš megi įętla aš rśmlega einn einstaklingur lįtist ķ viku hverri af völdum beinnar eša óbeinnar neyslu.  Annaš sem er ekki sķšur alvarlegt er aš samkvęmt Bandarķskum tölum žį er um 18% Bandarķkjamanna 12 įra og eldri sem drekka óhóflega. Enn ašrar tölur segja aš ķ kring um hvern alkóhólista séu aš mešaltali fjórir ašstandendur sem skašast aš einhverju leiti af fķklinum. Ef žessar tölur eru yfirfęršar į Ķslenskan veruleika žį erum viš aš tala um rśmlega 70% hlutfall ašstandanda/mešvirkra hér į landi. Ef žetta er raunin žį er stęrri hluti žjóšarinnar haldinn mešvirkni į einhverju stķgi.  Sannleikann getum viš sjįlf séš ef viš lķtum ķ eigin barm og kringum okkur.  Hvar sem er heima, ķ vinnu, hjį vinum og fleiri stöšum!

Hver kannast ekki viš eitthvaš af eftirfarandi lżsingum:

·    Mér finnst ég algjörlega óeigingjarn og einaršlega helgašur velferš annarra.

·    Ég er fram śr hófi trśr fólki og kem mér žvķ ekki nógu fljótt śr skašlegum    

     ašstęšum.

·    Ég gef öšrum rįš og leišbeiningar óspuršur. 

·    Ég į erfitt meš aš taka įkvaršanir.

Mešvirkni er sjśkdómur sem tęrir upp sįl okkar. Hann hefur įhrif į allt okkar lķf, fjölskyldur okkar, börn, vini, skyldmenni, fyrirtęki,frama, heilsu og andlegan žroska.  Hann er hamlandi og ómešhöndlašur hefur hann eyšileggjandi įhrif į okkur sjįlf og ašra enn frekar. Mörg okkar enda ķ žeirri ašstöšu aš žurfa aš leita til annarra eftir hjįlp. Mešvirkni, tęrir sįlina oft įn žess aš viš sjįum žaš sjįlf.  Mešvirkni er hįttarlag žar sem manneskja tekur įbyrgš į gjöršum annarra og hjįlpar viškomandi aš foršast žaš aš takast į viš vandamįliš į beinan hįtt,  gert til aš višhalda stöšugleika ķ samskiptum fjölskyldunnar.  Mešvirkni byrjar sem ešlileg višbrögš viš óešlilegum ašstęšum. Ķ mešvirkni missum viš af eigin lifi, lifum fyrir ašra og hvaš žeim finnst um okkur.  Viš lifum ķ stöšugri skömm og sektarkennd. 

Engin mešferš er til į Ķslandi fyrir mešvirka einstaklinga.  Langtķma eftirfylgni og stušning vantar.  Opinber viškenning į mešvirkni sem skašandi og eyšileggjandi hegšun fyrir einstaklinga, fjölskyldur og žjóš vantar.  Viš erum innķ mišju hvirfilbylsins og sjįum ekki eyšilegginguna utan viš okkur.

Viš sjįum ekki aš mešvirkni er stęrsta heilbrigšisvandamįl Ķslensks samfélags ķ dag og enginn žorir aš višurkenna žaš žvķ žį žarf viškomandi aš horfa ķ eigin barm.

Viš viljum ekki sjį žį sem žurfa og vilja žiggja žessa hjįlp. Žeir hafa ķ fį hśs aš vernda.  Žvķ óttin hjį žeim sem hafa völdin, óttinn viš aš lķta ķ eigin barm og višurkenna aš viš erum öll mannleg meš kosti og galla eins og ašrir erum ekki meiri eša minni. Óttinn viš aš missa grķmuna, missa hina ķmyndušu fullkomnun er svo mikill aš žeir velja aš sjį ekki žann grķšastóra vanda sem heltekur samfélagiš okkar.  Vandinn er įn nokkurs vafa grķšarlega stór og til aš sporna viš honum žarf fyrst og fremst aš višurkenna vandann.  Viš žurfum aš vera tilbśin aš skoša okkur sjįlf, vera tilbśin ķ aš laga žį bresti sem hį okkur hvert og eitt. Engin er mikilvęgastur, engin skošun réttari en önnur ašeins sameiginlegir hagsmunir og löngun ķ gott lķf getur leitt okkur įfram.  

Mikilvęgt er aš viš spurjum okkur eftirfarandi spurninga. 
Er lķfiš ekki til žess aš lifa žvķ lifandi og ķ hamingjusemi? Vantar eitthvaš upp į žaš hjį mér?  Hvaš get ég gert til aš breyta nśverandi įstandi mķnu og samfélagsins?

Uppl. Varšandi efni greinarinnar hjį www.Lausnin.is  netfang: lausnin@lausnin.is

 

 


Bżr hamingjan ķ nęstu götu?


Sem barn spįši ég aldrei ķ hvaš yrši um nęstu įrin hvaš žį eitthvaš um morgundaginn.  Morgundagurinn var į morgun og mér hulin gįta.   Veit ekki hvenęr morgundagurinn og oft gęrdagurinn fór aš skipta meira mįli en dagurinn ķ dag. Veit ekki hvenęr ég fór aš missa af  žvķ sem var aš gerast vegna hugsana um hvaš myndi gerast į morgun.

Žaš er eiginlega skrķtiš aš vita žetta ekki.  Furšulegt aš muna ekki hvenęr ég hętti aš vera til ķ augnablikinu.  Hvaša fyrirbęri var žaš sem kom žessu afstaš.  Hvaš gerši mig  ósżnilegan  og nįnast aš engu ķ samfélagi augnabliksins sem ég lifši ķ eša įtti aš vera til ķ ?   

Į barnsįrunum bjó hamingjan heima hjį mér var bara žar sem ég var.  Lék mér,  stökk yfir skurši eša var ķ boltaleikjum.  Allt var svo einfalt žar til hamingjan flutti ķ nęstu götu.  Hvenęr fór minn heimur aš vera annar en ykkar? Hvenęr geršist žaš?

Ég man stundir sem barn žegar ég og bróšir minn fengum mjólk og brauš ķ nesti og lögšum ķ feršalag śt ķ óvissuna.  Allt var svo ęvintżranlega stórt og allt svo spennandi. Fórum yfir giršinguna hinum megin götunnar.  Rétt hjį var grķsaból sem skrķtin lykt og hįvęr öskur komu frį.  En samt var alltaf gaman aš hanga žar į giršingunni og horfa į svķnin rślla og leika sér ķ drullunni.  Svķnin fóru gešveikt frjįls og lķf žeirra virtist einfalt en snyrtilegt ķ drullupollunum.

En viš röltum ķ ašra įtt  ķ sušaustur frį grķsabólinu.  Viš okkur blasti tśn, hestar og hśs sem voru flest aš hruni komin enda śr afgangstimbri og gömlu ryšgušu bįrujįrni.  Hestarnir litu upp og eins og kinkušu kolli til okkar.  Nokkrar kżr horfšu į okkur stórum alltaf smį hissa augum en kindurnar tóku į sprett. Viš gengum įfram ķ hįu óslegna grasinu, stukkum yfir nokkra illfęra skurši af leikni en ķ smį spennukasti!  Hvaš ef ég nęši ekki yfir? En ég var léttur og flaug alltaf yfir. Bróšir minn var seinni ķ svifum og hikaši oftar og reyndi aš finna ašra leiš en svifleišina.  Fjöllin virtust allt ķ einu ofan ķ okkur svo stór og nįlęgt.  Mér brį vorum viš ekki komnir heldur langt aš heiman?  Bóndabęr birtist allt ķ einu og mér fannst ég kominn inn  į bannsvęši.  Viš skröltum įfram og gamall mašur kallaši į okkur hįlf tannlaust brosiš hans var svo furšulegt en skringilega fallegt.  Blessašir drengir į hvaša leiš eruš žiš,  spurši hann?  Ég svaraši engu leit nišur og flytti mér įfram. Seinna vissi ég aš žetta var góšur karl sem bjó žarna efra og lifši bara sķnu lķfi.  Sęll meš sitt held ég en alltaf kallašur nöfnum af fólki og talinn skritinn af žeim sem voru ofan ķ daglegu braušstritinu og höfšu engan tķma til aš stökkva yfir skurši.   

Viš bręšurnir fórum aš finna fyrir žreytu og settumst nišur ķ sólinni.  Žaš var alltaf sól į žessum įrum bernsku minnar alltaf heišur himinn.  Sat žarna og ég veit aš žarna var allt svo allveg allt ķ lagi.  Ekkert sem truflaši ekkert sem hręddi eša angraši.   Samt engin tómatilfinning!  Llķfiš bara var og mér leiš vel.  Sagši viš litla bróšur aš viš skyldum labba ašeins lengra nęr gamla stökkpallinum og fį okkur nesti žar.  Framhjį stóra bęnum og inn ķ litla skóginn ķ lęgšinni. Viš gengum įfram ašframkomnir af žreytu ķ fótunum.  Fjalliš fyrir ofan sem er bęjarprżši virtist svakalega hįtt og allt ķ einu fannst mér ég vera villtur.  Settist nęr bróšur mķnum og leit į hann.  Hann var hinn įnęgšasti meš snśš og mjólk og ekkert villtur aš sjį.  Ég sagši stundarhįtt , klįrum nestiš og förum heim.  Hann var oft sį sem róaši mig įn žess aš vita žaš.  Var til stašar. 

Feršin heim sóttist vel en tók rosa tķma en heim komumst viš.  Gengum inn ķ žvottahśsiš og ég kallaši į mömmu sem leit fram til okkar.  Allt var  ķ lagi.

Žetta feršalag okkur bręšra er langt og spennandi ķ minningunni en var ķ raun styttra og  öšruvķsi veit ég ķ dag.

Leiš okkar hafši legiš um stór og villt  tśn  minninga sem ķ dag eru full af stórum steypukössum og malbiki og rśmum fjörtķu įrum seinna er žetta ekki nema fjórar götur aš fara yfir. 

Hestarnir, kyrnar og kindurnar farnar og blikkbeljur og malbikašir leikvellir hvarvetna og gamli mašurinn sem viš hittum farinn til sķns heima.  Hann er heppinn aš hafa misst af žessum skęrulišum sem fóru yfir tśniš og ręndu okkur grasiš og friš himinins.  Heppinn aš hafa misst af žvķ aš hafa veriš ręndur hamingju og ró sinni af villurįfandi gręšgi og gerfižörf nśtķmans. 

En ég verš aš finna nżja leiš aš hamingju minni - mitt feršalag liggur inn į viš ķ hugarró og innri hamingju.  Hamingjan bżr nefnilega ekki ķ nęstu götu heldur innra meš sjįlfum mér. 

Augnablikiš er lķfiš sjįlft.  En ķ hraša okkar missum viš af žvķ og hrösum inn ķ framtķšina.  Įfram er haldiš ekki lķta tilbaka.  Hęgjum į okkur, setjumst nišur og njótum augnabliksins.  Annars er žaš fariš og kemur aldrei aftur.  Vonin bżr ķ augnablikinu. Lķf įn vonar er tómlegt - grķpum augnablikiš njótum lķfsins.

 


« Fyrri sķša | Nęsta sķša »

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband