Samfélag sáttar og samlyndis og meðvitund um að endurtaka ekki það sem miður fór?

Allt er hægt, en ekki án auðmýktar, heiðarleika og þolinmæðis. Við verðum að breyta og forgangsraða upp á nýtt.  Verðum án ótta að endurskoða fyrri gjörðir okkar og lífshætti.  Göfug og falleg markmið eru góð en það er leiðin þangað sem skiptir okkur máli.  En hvar og í hverju liggur fallið falið og hvar er lausnin?  

Meðvirkir einstaklingar hafa verið stikur á leið okkar að hruninu.  Einstaklingar sem hafa lært ákveðið hegðunarmynstur og aðlagað sig að þeim aðstæðum sem þau lifa við.  Þeir taka ekki ábyrgð á ástandinu og koma sér ekki út úr sjúklegum aðstæðum heldur aðlaga sig að þeim.  Meðvirknin verður í raun leið einstaklingsins eða hópsins til að skilgreina sig í gegnum utan komandi aðila.  Það að hefja sig yfir eða finnast hann vera undir öðrum kominn gildir um flokka sem einstaklinga.  Enginn hefur eðlilega sjálfsmynd og er af sjálfum sér og eigið ágæti jafningi annars!  Á þessa leið hefst oft ástand sem verður að óbreytanlegri ríkjandi samskipta hefð.

Í nýju rannsóknarskýrslunni má skýrt sjá að við sem þjóð vorum á villigötum tókumst ekki á við vandamálið.  Hjarðhegðun, meðvirkni varð okkur að falli.  Óttinn við að vera öðruvísi, segja skoðun sína upphátt stjórnaði nær öllu hjá fjármálalífinu, þinginu, ríkisstjórn, forsetanum og hjá almenningi.  Sameiginlega skilgreindum við okkur í gegnum óráðsíudrauma annarra!! 

Löstur varð að dyggð í þögulli óttablandinni samþykkt okkar. Við breyttum  gildum okkar  og heilindum til þess að forðast höfnun eða reiði annarra.” Ekkert verður þó til úr engu!  Hegðun á tilteknu augnabliki, er afleiðing af öllu sem áður er yfir mann gengið.  Við erum afleiðing af lærðri hegðun undangenginna ára sem ekki verður breytt nema með nýjum lærðum siðum.  Meðvirk hegðun er lausn samfélagsins  til að viðhalda falskri öryggis tilfinningu sína hvað sem á gengur.  Djúpstæðri þjóðar - minnimáttarkenndinni var ýtt í burtu og afneitað að (útrásar)víkingahætti.

Þeir sjóðir sem höndluðu lífeyrir okkar töpuðu miklu í hruninu vegna “meðvirka“  hegðun stjórnenda sinna!  Þeir kenna öðrum og hruninu um ástandið. Engin sjálfsgagnrýni eða breyting er sjáanleg á setu manna í stjórnum.  Kannast einhver við þetta annarstaðar frá í samfélagi okkar?

Loforð eru gefin en má ég þegar ég lendi í ógöngur gefa loforð sem ég ætla ekki að standa við?  Verður það gott fyrir mig eða veldur lygin mér seinna vandræði?  Verður loforðið stundarfróun sem seinna leiðir til mikilla vandræða fyrir margra jafnvel mér óskyldra aðila.  

Hér má nefna loforð sem voru gefin en svikin um að af reisn sjá af virðingu um aldraða, öryrkja og þau sem minna mega sín í samfélagi okkar.  Þ.e.a.s. þannig að þau geti lifað án þess að upplifa að þau eigi minna skilið en “hinir”.

Einnig má nefna að forvarnir þær sem eru almennt í gangi varðandi fíkniefnamál, aðstandendur fíkla o.fl., og lífsleikni í skólum hafa engan veginn virkað.  Brunninum var ekki lokað og við hrynjum ofan í hann.

Margir þingmenn þáðu beinar greiðslur eða tengdust sérkjara  lána afgreiðslum frá bönkum og fyrirtækjum sem voru framarlega í sveiflunni og óráðsíunni.  Þingmenn verða að gera sér ljóst að þetta er óeðlileg tenging.  Það er engan veginn hægt að samþykkja slíkt.  Hér verða margir að taka stórar ákvarðanir.  Frá iðrunar og afsökunar til afsagnar eftir eðli samskiptanna.   Svo er auðvitað hægt að lifa í afneitun  og finnast maður hafa verið algjörlega óeigingjarn og einarðlega helgaður velferð þjóðarinnar.

„Það hefur aldrei neinn rukkað mig um slíkan greiða“ segir Guðlaugur Þór þingmaður í DV en hugleiðir ekkert óbeinu áhrifin.  “ Þessi styrkti mig” hugsunina sem getur lúmskt laumast að.  

Trúverðugleikinn er horfinn.  Allt virðist helsjúkt og vanvirkt. En allir verða að fá sinn tíma og engin tekur heljarstökk inn í nýja hugsun og nýjar framkvæmdaleiðir. Flokkarnir eru langt frá því að vera nálægt því að vera saklausir í þessum málum. Að tala um að gætt hafi andvaraleysis er mildilega orðað.  Þekkja má meðvirkni í óábyrgri hjarðhegðun þeirra.  Það gildir um flokka sem einstaklinga að skortur á almennu sjálfstrausti leiðir til að ég verð fram úr hófi trúr flokkinum eða fólki og kem mér því ekki úr nógu fljótt úr t.d. skaðlegum ríkisstjórnum.  Helst er það einn flokkur VG sem hefur að því virðist staðist þessar freistingar. 

Hvað á svo að gera við Alþingi?   Breyting á kosningalöggjöfinni er brýn - einn maður eitt atkvæði.  Sérstaklega og einkum verður þó að koma til breyting á hugarfari þeirra sem eiga að axla þessa ábyrgð að vera kosið á Alþingi íslendinga.  Afhverju er verið að sækjast eftir þingsæti?  Hver er tilgangurinn? Samfélag sem er meðvirkt og hefur engin skýr mörk eða reglur verður alltaf vanvirkt. Segjum sannleikann um okkur heima sem erlendis. Þetta var og er ekki ímyndarvandi sem hugmyndaríkir ímyndasmiðir geta lagfært.  

Hugrekki, heiðarleika og siðferðisþrek þarf ef takast á að komust upp úr djúpum hjólförum fortíðarinnar. 

Það er enginn vafi á að það getum við.  Það er heiðarlega gott og sterkt fólk sem byggir þessa eyju í norðri.  

Getum við öðlast nýtt samfélag í sátt og samlyndi?  Já, en iðrun og fyrirgefning er forsenda þess að uppbygging samfélagsins getur hafist. 

Athugasemdir

[Hörður Halldórsson, 25.4.2010 kl. 14:36]

Man eftir Vilmundi heitnum sem vildi taka kerfið hér í "ormahreinsun" en því miður þá entist honum ekki aldur og heilsa til þess. Það sem hann sagði á vel við í dag en það eru meira en 27 ár síðan hann var að. Sjálfsagt hafa sumir spilligalabbar syrgt hann lítið.Gamla helmingaskiptategla Sjalla og Frammara og svo smá biti ofan í vinstri menn ef þeir lofuðu að vera góðir.Þetta hefur lifað góðu lífi.Þetta háttarlag.